روزهای تاریک بغداد ( 62 )

بخش " ضاد "

محمد حسین سبحانی

sobhani_m_h@hotmail.com

اصطلاح " ضاد " برگرفته از حرف اول " ضد اطلاعات " بود. حسین فرزانه سا مسئولیت این بخش را برعهده داشت. ظاهراً کار بخش "ضاد" چك و بررسی امنیتی نیروهای جدیدالورود به سازمان بود و آنها را از موضع "ضد اطلاعات" چک و ارزیابی می کرد.

یادم است ابراهیم ذاکری در یکی از نشست های "ستاد امنیت" از قول مسعود رجوی مطرح می کرد:

"رژیم می خواهد نفوذی به درون سازمان بفرستد و به همین خاطر اهمیت بخش "ضاد" به لحاظ تشکیلاتی و سازمانی زیاد است."

ولی من اعتقاد داشتم تمام مسئله این نیست و جنبه های تشکیلاتی و سیاسی بخش "ضاد" از جنبه امنیتی آن برای سازمان بسیار با اهمیت تر است.

روال کار بخش " ضاد " بدین ترتیب بود که هر فرد جدیدالورود باید حداقل به ۵۰ الی ۶۰ پرسش، پاسخ کتبی می داد. به نظر من سازمان تجربه ساواک را در امر استخدام و پرسنلی بكار می گرفت. فرد تازه وارد باید در فرم های مختلف، زندگی نامه شخصی و سیاسی خود را به ترتیب از زمان تولد و کودکی تا جوانی و زمان نگارش بیان می کرد. همچنین به ترتیب نام و آدرس کلیه شهرها، محل سکونت، محل تحصیل در دبسـتان و دبیرسـتان، و شماره تلفن های خـانواده و اقـوام خود را می نوشت.

سازمان نیز از طریق" بخش اخباری" با تلفن زدن به مدرسه، محل کار و فامیل افراد، درستی مطالب نوشته شده فرد را ارزیابی می کرد. اگر لازم می شد فرد تازه وارد باید برای چند بار آن پرسش ها را در فرم های مخصوص پاسخ می داد.

حسین فرزانه سا و افراد تحت مسئولیتش نیز با صحبت و پرسش های شفاهی به یک ارزیابی سیاسی و تشکیلاتی از فرد می رسیدند. من بخاطر ندارم کسی به لحاظ مسائل امنیتی و اینکه نفوذی رژیم باشد، در قسمت " ضاد " گیر کرده باشد.

اگر فرد تازه وارد یک تیپ اجتماعی (1) محسوب می شد، سازمان بلافاصله پرونده پرسنلی وی را تأیید و در یکان های نظامی و پشتیبانی سازماندهی می کرد.

ولی اگر فرد یک تیپ سیاسی بود، سازمان روی وی بطور جدی مکث می کرد و رسیدگی به پرونده او به یک مدار تشکیلاتی بالاتر می رفت، و از حسین فرزانه ســا ( با رده تشكیلاتی معاون هیئت اجرایی ) به میر حسین موسوی سیگاری نیا ( با رده عضو هیئت اجرایی ) منتقل می شد. البته تحت هر شرایطی کلیه مسائل با کنترل و تأیید ابراهیم ذاکری دنبال می شد.

برای سازمان گرایش های سیاسی فرد تازه وارد بسیار مهم بود، به ویژه اگر فردی سابقه فـعالیت و گـرایش و یا سمپاتـی نسبت به فدایـی ها، گروه های منشـعب از آن، دکتر علـی شریعتی، و یا جنـبش مسلمـانان مبارز ( 2) داشت، ایـن حساسـیت بیشـتر می شد.

زیرنویس ها:

( 1) هر کس که روزهای بعد از ۲۲بهمن ۱۳۵۷ را بخاطر داشته باشد، اطلاع دارد که اکثریت نیروهایی که به سازمان می پیوستند، از گروه دانش آموزان، دانشجویان، و فارغ التحصیلان جامعه بود و سازمان نیز این امر را مثبت و نشانه ای از وجود عنصر آگاهی در سازمان قلمداد می کرد. اتفاقاً بعد از تأسیس ارتش آزادیبخش در سال ۱۳۶۶ در خاک عراق، سیاست تبلیغاتی سازمان در رسانه های غربی این بود که ارتش آزادیبخش را به عنوان تحصیل کرده ترین ارتش! جهان ! تبلیغ و معرفی کند. ولی بد نیست بدانید که بعد ها سازمان مجاهدین در عراق به شرایطی رسید که محمود عطایی در نشست توجیهـی پیک های سازمان ــ که مسئولیت جذب و انتقال نیروهای تازه وارد به سازمان را از داخل ایران به عهده داشتند ــ می گفت:

" شما باید دنبال نیروهایی بروید که آماده جنگ و خدمت در ارتش آزادیبخش باشند، ما نیرویی می خواهیم که با کله بجنگد. روی تیپ های دانشجویی انرژی نگذارید، چون مملو از سؤال و پرسش هستند. اگر از دانشجویان کسی بخواهد جذب سازمان شود، خودش! خواهد آمد و روی آنها انرژی نگذارید. روی تیپ های دانش آموزی هم انرژی نگذارید، چون خودشان! می آیند. شما باید انرژی خودتان را در شهرهای کوچک و مرزی بگذارید و اساساً روی تهران! و شهرهای بزرگ! سرمایه گذاری نکنید و....."

دلیل عدم توجه سازمان به شهرهای بزرگ، بالا بودن آگاهی های سیاسی و اجتماعـی بود که طبعاً همانطور که رهبری سازمان می خواست با کله ( شاید هم بی کله ) نمی توانستند بجنگند، زیرا یاد گرفته بودند که پرسش کنند. ولی رهبری سازمان مجاهدین به نیروهایی احتیاج داشت که واژه " چرا" را در کلاس درس یاد نگرفته باشند.

(2) جنبـش مسلـمانان مبارز از گروه های ملـی و مذهبـی بود که تـقـریباً برداشـت هـای نزدیک و مشترکی از اسلام با سازمان داشت. جنبش مسلمانان مبارز در انتخابات مجلس شورای ملی در سال ۱۳۵۸ در ائتلاف سیاسـی با سازمان مجاهدین خلق قرار گرفت، ولی بتدریج با گرایش های چپ روانه و خطـوط سیاســی و رادیکال سازمان مجاهـدین که به " مبارزه مسلحـانه " منــجر شد، به مخالفت برخاست. رهبری جنبش مسلمانان مبارز هم اكنون نیز با دکــتر پیمان مـی باشد. نشریه " امت " بعد از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ ارگان جنبش مسلمانان مبارز بود و به همین دلــیل جنبش مسلمانان مبارز در سازمان به " امتی" ها معروف بودند.

 سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است

مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد