داروین اسکاتلندی، جویس ایرلندی

28.11.2007

آذر سلطانی

Asar@noavar.com

Charles Darwin 1809 – 1882

James Joyce       1882 – 1941

  گرچه هردو به زبان انگلیسی نوشتند، داروین گویا اسکاتلندی و جویس ایرلندی بود . درسال 1882 میلادی که داروین درگذشت، جویس بدنیا آمد. چارلز داروین، محقق طبیعت و زیست شناس، پایه گذار نظریه تحول و تکامل درجهان گیاهان و جانوران در قرن 19 ، نه تنها تعثیرمهمی روی علوم زیست شناسی بلکه روی علوم انسانی نیزازخود بجا گذاشته است. کشف تکامل تاریخ موجودات زنده او، پایه نظریه تکامل و تحول مدرن هم شده است.

  وی میگفت که موجوداتی که نتوانند خودرا با محیط اطراف تطابق دهند، در درازمدت قادر به ادامه زندگی نیستند، از این طریق تئوری تکامل او موجب انقلابی درعلم زیست شناسی شد. نظریه دیگر او این بود که ادعا نمود، انواع موجودات زنده ثابت نیستند بلکه مدام درحال تغییر و تحول می باشند. تصویراینکه انسان ازنسل میمون است و امکان اتفاق و سازش با محیط، موجب تحول انسان شده است و نه خواست خدا، موجب خشم روحانیون مسیحی گردید که اورا متهم به ماتریالیست و آته ایست بودن نمودند.طبق تئوری داروین، وضعیت هستی انسان میان میمون و انسان متعالی یا انسان برتر نیچه، درحال تکامل است. داروین درزمان خود مهمترین ضربه را به عقاید کلیسا درباره آفرینش جهان و انسان وارد نمود.

  مبارزه داروینیست ها و مسیحیان ضدعلم، دهها سال طول کشید. درآنزمان مسیحیت عمر کره زمین را فقط 6000 سال ، درحالیکه داروین آنرا حداقل 300 میلیون سال تخمین میزد. امروزه میدانیم که عمر کره زمین به چند میلیارد سال میرسد. داروین درکنار فروید،مارکس، و کپرنیک، یکی ازمهمترین متفکران غرب درعصر جدید است. اوازنظرفلسفی تحت تعثی اسپنسر و از نظر تئوری تحول و تکامل زیر تعثیر آناکسیماندر و لامارک بود. گوته و لامارک،پیش از داروین به نظریه مسیحیت پیرامون خلق جهان شک نموده بودند.

 داروین باتباری اسکاتلندی بین سالهای 1800-1882 دربریتانیا زندگی نمود. اوازخانواده ای مرفه و پزشک برخاسته بود. وی گرچه دردانشگاه پزشکی و الاهیات خوانده بود ولی ازآغاز به تحقیق درعلوم طبیعی علاقمند گردید. وی درسن 22 سالگی دریک سفر 5ساله تحقیقاتی به نقاط گوناگون کره زمین ازجمله : استرالیا،آفریقای جنوبی، آمریکای جنوبی، جزایرگالاپاگوس، نیوزلند، و جزایر تاهیتی،رفت. ازنظرسیاسی داروین خودرا لیبرال میدانست و ازمبارزات اصلاح گرایان زمانش حمایت نمود.

  ازجمله آثار او : ریشه انسان- ریشه های انواع ازطریق انتخاب طبیعی- تشکیل انواع- بیان حرکات و وضعیت روانی نزدانسان و حیوان- سفر یک محقق طبیعت به دور جهان- مجموعه مکاتبات- زندگی من- و مجموعه آثار 13 جلدی او هستند.

  جیمز جویس، نویسنده ایرلندی،درکنار پروست، موزیل، و بروخ، ازپایه گذاران رمان مدرن اروپا است. وی با مونولگ های درونی قهرمان داستان، یکی ازموثرترین کلاسیکهای ادبیات مدرن جهانی نیز بشمار می آید. اورایکی ازمهمترین رمان نویسان زبان انگلیسی درقرن بیست بشمار می آورند.

 رمان مدرن ولی پیچیده " اولیس " او را نه تنها اشتغالی بازبان بلکه آنرا آزمایشگاهی برای زبان انگلیسی بحساب می آورند. تنها قهرمان واقعی این رمان، زبان است . این اثر را مهمترین رمان انگلیسی قرن بیست نیز نامیده اند. دراین رمان 800 صفحه ای،نویسنده به توصیف فقط 18 ساعت اززندگی قهرمان داستان درشهر دوبلین درکشور ایرلند می پردازد. یکی ازجملات این رمان شامل 4000 کلمه میباشد.

 این رمان اورا آغاز رمان نویسی پست مدرن نیز بحساب می آورند که فرد را درتراژدی اجتماعی و خصوصی اش در نظام سرمایه داری نشان میدهد. مجموعه آثار جویس، رابطه مشکل و ناراضی اورا با شهر و کشورش یعنی دوبلین و ایرلند نشان میدهند. وی درغالب آثارش به انتقاد از قشر خرده بورژوازی آنزمان جامعه ایرلند میپردازد. قهرمانان آثار او معمولا سرخورده از : کلیسا، دولت، خانواده، و شغل خود هستند. از نوآوریهای مدرن جویس درآنزمان این بود که او بجای واقعیات عینی و بیرونی درجامعه، معمولا به پروسه روانی ضمیر خودآگاه و یا ناخودآگاه قهرمان داستان درجریان واقعه میپردازد. به این دلیل اورا نماینده افراطی هنر ضمیرخودآگاه درادبیات داستانی نیزبشمار می آورند.

  گرچه آثار جویس به غالب زبانهای دنیا ترجمه شده اند، منقدین چپ مهمترین نتیجه آثاراورا تعثیرآنان روی ادبیات اواخر بورژوازی معرفی میکنند. ازجمله مشهورترین آثار جویس غیراز رمان اولیس، داستان بیداری فینگان، تصویر جوانی، و مجموعه داستان دوبلینی ها،هستند. درداستانهای کوتاه او غیراز سبک ناتورالیستی از مکتب سمبولیسم نیز استفاده شده است. گروهی از منقدین ادبی درآثار جویس،نشانه هایی از شکاکی سکولار،طنز هومانیستی، و بلندنظری لیبرالی را عمده میکنند. جویس روی نویسندگانی مانند: ویرجینیا وولف، ساموئل بکت، سلمان رشدی، و نابکوف تعثیر گذاشته است .

  جیمز جویس درخانواده ای زمیندار درسال 1882 درایرلند بدنیا آمد و درسال 1941 درمهاجرت درکشور سوئیس درگذشت. وی دردانشگاه فلسفه، زبان، و پزشکی خوانده بود . اوازسال 1904 به مهاجرت دلخواه به اروپا، مخصوصا به کشورهای ایتالیا، سوئیس و فرانسه نمود.

مطالب در ارتباط:

ــ دوران کودکی ام بدون ادبیات کودکان! ( آرام بختیاری )

ــ ویکتور هوگو ،و جدا ناپذیری ادبیات از سیاست ( روسیا روشن )

ــ غرب به یاد دوره رمانتیک افتاده است ( سارا ارمنی )

ــ معرفی نامزدان هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی گلشیری ( مهیندخت قهاری )

ــ صلح جوی سوییسی، چارلز آلبرت گوبات ( الهام رفیع زاده )

ــ ۳۰ سال انتظار برای چاپ کتابی از فریدون آدمیت ( الیاس احمدی )

ــ خاطرات عاشقانه‌ی یک گدا ( نوشین شاهرخی )

ــ داستایوسکی ، و زوال شخصیت انسان دراسارت ( علی سلطانی )

ــ سقوط فرهنگ، نشانه زوال حكومت بود؟ ( آتوسا سلطان زاده )

 سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است

مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد